Thủ Tục Đăng Ký Luật Sư Bào Chữa Trong Vụ Án Hình Sự Theo Quy Định

Thủ tục đăng ký luật sư bào chữa trong vụ án hình sự theo quy định là một trong những thủ tục pháp lý không thể thiếu trong quá trình tham gia tố tụng hình sự tại Tòa án và cơ quan có thẩm quyền. Quyền bào chữa của người bị buộc tội luôn là vấn đề quan trọng vì gắn liền với quyền con người, quyền công dân được Hiến pháp quy định. Thông qua bài viết dưới đây, chúng tôi xin cung cấp một số thông tin cơ bản về thủ tục nêu trên.

Quy định chung về bào chữa trong vụ án hình sự

Quy định của pháp luật về người bào chữa

Quyền bào chữa là một trong những nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự Việt Nam. Việc thực hiện tốt các nguyên tắc bảo đảm quyền bào chữa của người bị tạm giữ, tạm giam, bị can, bị cáo giúp cho cơ quan tiến hành tố tụng xác định được sự thật khách quan của vụ án, giúp hoạt động tố tụng được tiến hành đúng trình tự, đảm bảo việc xét xử công minh, kịp thời, không để lọt tội phạm và không làm oan người vô tội.

Theo khoản 1 Điều 72 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, Người bào chữa là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định và được cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiếp nhận việc đăng ký bào chữa.

Người bào chữa theo khoản 2 Điều 72 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 có thể là:

Luật sư;
Người đại diện của người bị buộc tội;
Bào chữa viên nhân dân;
Trợ giúp viên pháp lý trong trường hợp người bị buộc tội thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý.

Do đó, ngoài người bào chữa là Luật sư như đã biết, các chủ thể trong quan hệ tố tụng còn có thể chọn người bào chữa là người đại diện của người bị buộc tội, bào chữa viên nhân và trợ giúp viên pháp lý đối với từng trường hợp khác nhau.

Những trường hợp cần đăng ký luật sư bào chữa trong vụ án hình sự

Về cơ bản thì người bị buộc tội, người đại diện hoặc người thân thích của họ có thể tự lựa chọn người bào chữa theo khoản 1 Điều 78 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015. Theo đó, được quy định như sau: Trong mọi trường hợp tham gia tố tụng, người bào chữa phải đăng ký bào chữa.

Căn cứ quy định được đề cập ở trên, thì trong mọi trường hợp khi tham gia tố tụng, thì người bào chữa phải đăng ký bào chữa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho thân chủ của mình cho dù là trường hợp được người bị buộc tội, người đại diện hoặc người thân thích của họ lựa chọn hoặc theo trường hợp người bào chữa theo chỉ định.

Thủ tục đăng ký luật sư bào chữa

Hồ sơ đăng ký thủ tục người bào chữa

Theo Khoản 2 Điều 78 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 để thực hiện thủ tục đăng ký luật sư bào chữa, cần chuẩn bị những hồ sơ sau:

Người bào chữa là Luật sư thì xuất trình Thẻ luật sư kèm theo bản sao có chứng thực và giấy yêu cầu luật sư của người bị buộc tội hoặc của người đại diện, người thân thích của người bị buộc tội;
Người bào chữa là Người đại diện của người bị buộc tội thì phải xuất trình Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân kèm theo bản sao có chứng thực và giấy tờ có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về mối quan hệ của họ với người bị buộc tội;
Bào chữa viên nhân dân xuất trình Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân kèm theo bản sao có chứng thực và văn bản cử bào chữa viên nhân dân của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận;
Trợ giúp viên pháp lý, luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý xuất trình văn bản cử người thực hiện trợ giúp pháp lý của tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và Thẻ trợ giúp viên pháp lý hoặc Thẻ luật sư kèm theo bản sao có chứng thực.

Trường hợp chỉ định người bào chữa quy định tại Điều 76 của Bộ luật này thì người bào chữa xuất trình các giấy tờ:

Luật sư xuất trình Thẻ luật sư kèm theo bản sao có chứng thực và văn bản cử luật sư của tổ chức hành nghề luật sư nơi luật sư đó hành nghề hoặc văn bản phân công của Đoàn luật sư đối với luật sư hành nghề là cá nhân;
Bào chữa viên nhân dân xuất trình Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân kèm theo bản sao có chứng thực và văn bản cử bào chữa viên nhân dân của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận;
Trợ giúp viên pháp lý, luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý xuất trình Thẻ trợ giúp viên pháp lý hoặc Thẻ luật sư kèm theo bản sao có chứng thực và văn bản cử người thực hiện trợ giúp pháp lý của Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước.

Thủ tục thực hiện

Về thủ tục thực hiện đăng ký bào chữa căn cứ vào quy định tại Điều 78 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì thủ tục đăng ký bào chữa được pháp luật quy định như sau:

Bước 1: Xuất trình giấy tờ

Khi đăng ký bào chữa, người bào chữa phải xuất trình các giấy tờ để làm thủ tục đăng ký bào chữa. Trong trường hợp chỉ định người bào chữa quy định tại Điều 76 của Bộ luật này thì người bào chữa xuất trình giấy tờ được nêu ở phần hồ sơ được nêu bên trên cho hai trường hợp này.

Bước 2: Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi nhận đủ giấy tờ quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kiểm tra giấy tờ và thấy không thuộc trường hợp từ chối việc đăng ký bào chữa quy định tại khoản 5 Điều này thì vào sổ đăng ký bào chữa

Theo đó, những trường hợp cơ quan tiến hành tố tụng từ chối việc đăng ký bào chữa khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

Trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 72 của Bộ luật này;
Người bị buộc tội thuộc trường hợp chỉ định người bào chữa từ chối người bào chữa

Sau đó, gửi ngay văn bản thông báo người bào chữa cho người đăng ký bào chữa, cơ sở giam giữ và lưu giấy tờ liên quan đến việc đăng ký bào chữa vào hồ sơ vụ án; nếu xét thấy không đủ điều kiện thì từ chối việc đăng ký bào chữa và phải nêu rõ lý do bằng văn bản.

Bước 3: Khi có văn bản thông báo người bào chữa thì văn bản này sẽ có giá trị sử dụng trong suốt quá trình tham gia tố tụng, trừ các trường hợp:

Người bị buộc tội từ chối hoặc đề nghị thay đổi người bào chữa;
Người đại diện hoặc người thân thích của người bị buộc tội quy định tại điểm b khoản 1 Điều 76 của Bộ luật này từ chối hoặc đề nghị thay đổi người bào chữa.

Trong trường hợp Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hủy bỏ việc đăng ký bào chữa thì phải có thông báo cho người bào chữa, cơ sở giam giữ, nếu như thuộc các trường hợp sau đây;

Khi phát hiện người bào chữa thuộc trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 72 của Bộ luật này;
Vi phạm pháp luật khi tiến hành bào chữa

Như vậy, thủ tục đăng ký bào chữa sẽ được thực hiện theo quy trình được đề cập như trên. Cũng như theo quy định của pháp luật hình sự về thủ tục đăng ký bào chữa cho mọi trường trường hợp tham gia tố tụng, người bào chữa sẽ phải làm thủ tục đăng ký bào chữa để bảo vệ cho chính thân chủ của mình

Vai trò của luật sư bào chữa trong vụ án hình sự

Luật sư có một vai trò hết sức quan trọng trong Tố tụng hình sự, bào chữa cho các bị can, bị cáo trong vụ án hình sự, cụ thể như sau:

Hầu hết các bị can, bị cáo trong vụ án hình sự không hiểu biết hết về hành vi phạm tội, tính chất mức độ, việc giải quyết của cơ quan tố tụng, không tự trình bày được các luận điểm hay tranh luận với các cơ quan tiến hành tố tụng. Luật sư sẽ là người giúp bị can/bị cáo, người nhà bị can/bị cáo hiểu, nắm bắt được các quy định pháp luật liên quan đến tội danh bị truy cứu trách nhiệm hình sự, các quy trình tố tụng, thời gian, quá trình giải quyết, quyền và nghĩa vụ của các bên. Giúp cho khách hàng hiểu một cách tổng thể nhất về việc giải quyết vụ án. Tránh tối đa việc tốn kém chi phí không cần thiết, an tâm, suy nghĩ sáng suốt khi giải quyết công việc cho bị can/bị cáo và người nhà.
Trấn an tinh thần, giúp bị can/bị cáo, người nhà bị can/bị cáo yên tâm, bình tĩnh suy xét, đánh giá tính chất, mức độ, hậu quả pháp lý của các hành vi vi phạm pháp luật mà cơ quan tiến hành tố tụng đang xử lý.
Giúp cho khách hàng đưa ra các định hướng, phương pháp khắc phục hậu quả, thu thập các tài liệu, chứng cứ minh oan, giảm nhẹ hình phạt hoặc tìm ra sự thật khách quan của vụ án.
Gặp gỡ, kiến nghị, tranh tụng với các cơ quan tố tụng để làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án, các tình tiết, hồ sơ, hành vi, diễn biến hành vi phạm tội. Để cơ quan tiến hành tố tụng có cách nhìn nhận, đánh giá khách quan, toàn diện, chính xác nội dung vụ án, tránh tình trạng oan, sai, xử quá nặng cho các bị can/bị cáo.
Trong trường hợp bị can/bị cáo bị tạm giam, Luật sư sẽ gặp trực tiếp bị can/bị cáo trong trại tạm giam hoặc phối kết hợp với cơ quan tiến hành tố tụng hỏi cung để làm sáng tỏ sự thật khách quan vụ án.
Trực tiếp bào chữa cho bị can/bị cáo tại các phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm. Luật sư đưa ra luận cứ, luận điểm, đấu tranh với Hội đồng xét xử, Viện kiểm sát.

Đối với vụ án hình sự, vai trò của luật sư dựa trên nguyên tắc tôn trọng quyền bào chữa của bị can, bị cáo, luật sư là người tham gia tố tụng, có vai trò thực hiện chức năng bào chữa cho bị can, bị cáo góp phần giúp cho vụ án được giải quyết một cách khách quan, toàn diện, không làm oan, sai cho người vô tội. Điều này đảm bảo tính công khai, dân chủ, công bằng, không lệ thuộc vào ý chí chủ quan của người tiến hành tố tụng, mọi kết luận đều dựa trên hồ sơ của cơ quan tiến hành tố tụng. Quan trọng giúp cho bị can/bị cáo và người nhà tránh tối đa lãng phí chi phí không cần thiết và đạt được hiệu quả tối đa trong khi giải quyết công việc.

Dịch vụ luật sư bào chữa vụ án hình sự

Luật L24H cung cấp cho quý khách hàng dịch vụ luật sư bào chữa cho vụ án hình sự bao gồm các hoạt động dưới dây:

Luật sư tư vấn các quy định pháp luật về việc bào chữa
Tư vấn thủ tục bào chữa, tranh tụng, bảo vệ cho bị can bị cáo
Đưa ra phương hướng giải quyết khắc phục một phần hoặc toàn bộ hậu quả đối với hành vi vi phạm phạm luật của thân chủ.
Luật sư cũng sẽ đồng hành với thân chủ để thu thập tài liệu, chứng cứ nhằm minh oan hoặc giảm nhẹ hình phạt cũng như tìm ra sự thật khách quan của vụ án
Luật sư sẽ đăng ký bào chữa cho thân chủ đối với cơ quan có thẩm quyền

LUẬT SƯ LẠC HỒNG DINH